Strefa wiedzy

Światło niebieskie: czym jest i jak chronić przed nim wzrok?

Czy znasz już pojęcie niebieskiego światła? To światło widzialne o wysokiej energii emitowane przez Słońce, ale także przez urządzenia, z których codziennie korzystamy. Emitują je smartfony, laptopy, tablety, telewizory, których używamy do pracy i rozrywki. Z naszego artykułu nie tylko dowiesz się, czym jest światło niebieskie, ale również jak i dlaczego warto chronić przed nim oczy. Zebraliśmy także ciekawostki na temat światła niebieskiego, które z pewnością Cię zainteresują i pozwolą poszerzyć wiedzę.

1. 1. Czym jest światło niebieskie?
2. 2. Jak i dlaczego warto chronić przed nim oczy?
3. 3. Ciekawostki na temat światła niebieskiego.
4. 4. Badania i publikacje.

Czym jest światło niebieskie?

Niebieskie światło to najbardziej energetyczna część widma promieniowania widzialnego: są to fale elektromagnetyczne o długości fali 380-500 nm – nasze oko postrzega je jako światło o kolorze fioletowym i niebieskim.

Długość fali a energia promieniowania – światło niebieskie jest tylko nieznacznie mniej energetyczne od promieniowania UV

Wraz z promieniami słońca do powierzchni Ziemi dociera naturalne niebieskie światło – o poranku pomaga ono zsynchronizować nasze zegary biologiczne z dobowym rytmem aktywności. Oprócz naturalnego światła niebieskiego, nasze oczy mają kontakt ze sztucznym światłem niebieskim emitowanym m.in. przez smartfony, monitory, oświetlenie LED.

Okulary do monitora pomagają chronić wzrok przed światłem niebieskim

Jak światło niebieskie wpływa na wzrok i jak się chronić?

Z aktualnego stanu wiedzy oraz przeprowadzonych badań wynika, że warto chronić oczy przed światłem niebieskim, ponieważ nadmierna ekspozycja ma negatywny wpływ na nasz wzrok, jak również na nasze zdrowie. Ze względu na czas działania, możemy podzielić wpływ światła niebieskiego na nasz organizm na dwa rodzaje: krótkoterminowy oraz długoterminowy.

Matowienie i zażółcenie soczewki oka osoby starszej sprawia, że dociera do niej mniej światła niebieskiego, niż u dziecka.

Aby chronić nasz organizm przed szkodliwym wpływem światła niebieskiego, oczywiście warto ograniczać ekspozycję naszych oczu na urządzenia elektroniczne. Nie da się ich jednak wyeliminować, gdyż służą nam do pracy, nauki i rozrywki. Korzystając z komputera, smartfona czy telewizora, warto włożyć okulary do komputera, które pomogą ograniczyć dostęp światła niebieskiego do naszych oczu.

Ciekawe fakty o świetle niebieskim – wiedzieliście o tym?

Wiemy już czym jest światło niebieskie, i jakie zagrożenie dla naszego zdrowia stanowi. Zebraliśmy także 5 faktów o świetle niebieskim, które pozwolą Wam poszerzyć swoją wiedzę w tym zakresie.

1. Zakłócenia rytmu okołodobowego i skrócony czas snu  zostały opisane jako czynniki ryzyka dla astronautów i pracowników kontroli naziemnej NASA.

2. Osoby o jaśniejszych oczach (niebieskich, zielonych, szarych) są bardziej narażone na szkodliwe działanie światła niebieskiego, ponieważ mają mniej melaniny, która pełni funkcję ochronną, m.in. przed promieniowaniem UV. Mniej melaniny oznacza mniejszą naturalną ochronę przed potencjalnym szkodliwym wpływem intensywnego światła, w tym światła niebieskiego.

3. Cząsteczki atmosfery rozpraszają światło słoneczne na wszystkie strony; im krótsza fala (bliżej niebieskiego i fioletu), tym bardziej zostaje rozproszona. Gdy w dzień patrzymy na niebo oświetlone przez promienie słoneczne (nie na tarczę słoneczną), to docierają do nas promienie rozproszone – czyli głównie promienie (światło) niebieskie.

4. Nawet w pochmurny dzień do powierzchni ziemi docierają znaczne ilości promieni UV i niebieskiego światła (możesz sprawdzić to samodzielnie w prosty sposób: przy pomocy naszych okularów Real Shades Switch, które zmieniają kolor pod wpływem promieni UV).

5. Soczewka w naszych oczach żółknie w tempie około 0,6% na rok, przez co z czasem coraz lepiej odfiltrowuje niebieskie światło. Oczy dorosłych są mniej podatne na szkodliwe oddziaływanie światła niebieskiego niż oczy dzieci.

Badania i publikacje

1. Wpływ niebieskiego światła na wydzielanie melatoniny:
   "Effects of Filtering Visual Short Wavelengths During Nocturnal Shiftwork on Sleep and Performance"
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23834705/
   publikacja: lipiec 2013
   Skrót:
   Badania prowadzone na Uniwersytecie w Toronto wykazały, że osoby noszące okulary z filtrem światła niebieskiego produkowały więcej melatoniny niż osoby nie używające takich okularów.
2. Wpływ niebieskiego światła na wydzielanie melatoniny #2:
   “Blue light from light-emitting diodes elicits a dose-dependent suppression of melatonin in humans”
   publikacja: grudzień 2010
   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21164152/
   Skrót:
   Światło, a w szczególności światło niebieskie, hamuje wydzielanie melatoniny u ludzi.
   Niebieskie światło monochromatyczne bardziej niż światło o dłuższych falach zwiększa czujność i pobudzenie.
3. Odkrycia i terapie przy fototoksycznych uszkodzeniach siatkówki:
   „New discoveries and therapies in retinal photoxicity”
   publikacja: wiosna 2013
   https://www.researchgate.net/publication/275552786_NEW_DISCOVERIES_AND_THERAPIES_IN_RETINAL_PHOTOTOXICITY
   Skrót:
   Światło niebieskie, ze względu na swoją wysoką energię, wywołuje i przyspiesza reakcje fotochemiczne oraz wytwarza wolne rodniki, które uszkadzają komórki. Szkodliwość światła niebieskiego w zewnętrznych komórkach siatkówki objawia się w fotoreceptorach i w nabłonku barwnikowym siatkówki.
4. Opinia na temat szkodliwości światła niebieskiego emitowanego przez diody LED:
   „OPINION of the French Agency for Food, Environmental and Occupational Health & Safety”
   Publikacja: kwiecień 2019
   https://www.anses.fr/en/system/files/AP2014SA0253EN.pdf
   Skrót:
   Przedstawiono dowody, że niebieskie światło emitowane przez LED-y działa fototoksycznie. Negatywny wpływ na organizm dotyczy zwłaszcza narządu wzroku i może prowadzić do nieodwracalnego niszczenia komórek siatkówki.
5. Fototoksyczność światła niebieskiego dla ludzkich komórek nabłonka rogówki i spojówki:
   „Blue light phototoxicity toward human corneal and conjunctival epithelial cells in basal and hyperosmolar conditions”
   publikacja: lipiec 2018
   https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0891584918312541
   Skrót:
   Komórki nabłonka rogówki i spojówki najbardziej ucierpiały na skutek działania światła fioletowo-niebieskiego, ale także światła niebieskiego o dłuższych falach. Ekspozycja na niebieskie pasma fal znacznie zmniejszyła żywotność komórek, wpłynęła na morfologię komórek i wywołała nadprodukcję reaktywnych form tlenu (RFT).
6. Postępy w badaniach dotyczących wpływu niebieskiego światła na oczy:
   „Research progress about the effect and prevention of blue light on eyes”
   publikacja: grudzień 2018
   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6288536/
   Skrót:
   Wpływ na rogówkę – niebieskie światło zwiększa produkcję reaktywnych form tlenu w komórkach nabłonka rogówki, dochodzi do uszkodzeń oksydacyjnych mogących prowadzić do zapalenia oka i kseroftalmii (zespół suchego oka).
   Wpływ na soczewkę – światło niebieskie może prowadzić do rozwoju zaćmy.
   Wpływ na siatkówkę – niebieskie światło może przyspieszyć występowanie AMD (zwyrodnienie plamki związane z wiekiem).
7. Fototoksyczność i ochrona przed niebieskim światłem
   „Protective effects of blue light-blocking shades on phototoxicity in human ocular surface cells”
   publikacja: maj 2019
   https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6557184/
   Skrót:
   Niebieskie światło uszkadza komórki powierzchni oka, zaleca się chronić przed niebieskim światłem w celu zachowania zdrowia oczu.