Strefa wiedzy

Promieniowanie ultrafioletowe – czym jest?
Dowiedz się, jak chronić oczy przed światłem UV

Promieniowanie ultrafioletowe, które często funkcjonuje równiez pod nazwą UV, to czynnik środowiskowy, który jest obecny w naszym codziennym życiu.
Wbrew popularnym opiniom szkodliwe promieniowanie dociera do nas nie tylko w słoneczne dni na plaży czy w wodzie, ale także np. zimą, odbijając się od śniegu.
Z naszego artykułu dowiesz się nie tylko czym jest promieniowanie UV, ale także dlaczego szczególnie należy chronić oczy dzieci.
Odpowiemy też na pytanie, jak i dlaczego chronić wzrok przed promieniowaniem UV

1. Czym jest promieniowanie ultrafioletowe i dlaczego jest niebezpieczne dla wzroku dzieci?

• Podział promieniowania ultrafioletowego

2. Dlaczego warto chronić oczy przed promieniowaniem UV?

3. Dlaczego oczy dzieci są bardziej narażone na szkodliwe promieniowanie UV? Poznaj powody.

4. Jak chronić oczy przed promieniowaniem UV?

5. Materiały źródłowe

Czym jest promieniowanie UV i dlaczego
jest niebezpieczne dla wzroku dzieci?

Na Ziemię ze Słońca dociera promieniowanie elektromagnetyczne, którego część dostrzegamy jako światło widzialne. Światło widzialne stanowi jedynie część promieniowania emitowanego przez Słońce i jest to promieniowanie o długości fali od około 400 nm (światło w kolorze fioletowym) do około 720 nm (światło w kolorze czerwonym).

Oprócz światła widzialnego do powierzchni Ziemi dociera promieniowanie ultrafioletowe, które nie jest dostrzegalne przez oczy człowieka,
jednak – co istotne – niesie ono ze sobą dużo więcej energii.

Do promieniowania ultrafioletowego (UV, z angielskiego ultraviolet) zalicza się fale o długościach od 280 nm do 380 nm (lub 400 nm, w zależności od źródła).
Stąd bierze się również oznaczenie filtra, który jest obecny w szkłach wszystkich naszych okularów: Real Shades, Olivio&Co, Mokki oraz Shadez. UV400 – oznacza filtr, który zatrzymuje fale o długości do 400 nm, czyli ultrafioletowe (UV).

Badania dowodzą, że promieniowanie UV negatywnie wpływa na ludzkie oczy, szczególnie na dziecięce. Oczy dzieci mają dużo bardziej przezierne soczewki wewnątrzgałkowe w porównaniu z osobami dorosłymi, mają również większą średnicę źrenic. Te czynniki sprawiają, że więcej szkodliwego promieniowania dociera do siatkówki, co może powodować trwałe zmiany w strukturach oka.

Podział promieniowania ultrafioletowego

Promieniowanie ultrafioletowe dzieli się na trzy rodzaje. Co je charakteryzuje?

• UVC: to fale o długości 100-280 nm, które są zatrzymywane przez atmosferę i z reguły nie docierają do powierzchni Ziemi,
• ​UVB: to fale o długości 280-320 nm, większość jest pochłaniana przez warstwę ozonową w atmosferze,
• UVA: to fale o długości 320-380 nm (lub 400 nm w zależności od źródła), około 95% promieniowania UVA dociera do powierzchni Ziemi.

Dlaczego warto chronić oczy przed
promieniowaniem UV?

Każdy z nas wie, jakie naturalne metody ochrony przed zbyt silnym promieniowaniem stosuje nasz organizm: mrużenie, łzawienie oczu, zwężenie źrenicy. Nie każdy jednak wie, że mimo takiej ochrony duża ilość promieniowania UV przedostaje się w głąb oka.
Może to powodować choroby oraz zmiany degeneracyjne w siatkówce.
Warto również wiedzieć, że zmiany w siatkówce kumulują się, więc im dłużej eksponujemy oczy na wysokoenergetyczne promieniowanie (w tym na światło niebieskie – czytaj więcej), tym większa szansa wystąpienia szeregu schorzeń okulistycznych, jak:

• skrzydlik,
• tłuszczyk,
• posłoneczne uszkodzenie plamki żółtej (retinopatia słoneczna),
• stan zapalny spojówki i rogówki na tle zespołu suchego oka,
• nowotwory spojówki i rogówki,
• nowotwory powiek,
• zaćma,
• czerniak naczyniówki,
• zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD).

Dlaczego oczy dzieci są bardziej narażone
na szkodliwe promieniowanie UV? Poznaj powody

Oczy dzieci wymagają większej ochrony przed promieniowaniem UV niż oczy dorosłych z kilku powodów:
Po pierwsze, soczewka w oku dziecka jest bardziej przezierna niż u dorosłych, a średnica źrenicy większa, co pozwala na przenikanie większej ilości promieniowania UV do siatkówki – zwiększa to ryzyko uszkodzenia wewnętrznych struktur oka.
Po drugie, dzieci z reguły spędzają więcej czasu na zewnątrz i często nie są wystarczająco świadome potrzeby noszenia okularów przeciwsłonecznych, co zwiększa ich ekspozycję na promieniowanie UV. Długotrwałe narażenie na promieniowanie UV od najmłodszych lat może prowadzić do poważnych chorób oczu w późniejszym życiu, w tym do rozwoju zaćmy czy degeneracji plamki żółtej.

W okresie jesienno-zimowym, kiedy słońce znajduje się niżej na horyzoncie, również powinniśmy pamiętać o ochronie oczu przed szkodliwym promieniowaniem UV. Promieniowanie UV może intensywnie docierać do oczu – zwłaszcza, gdy słońce odbija się od śniegu lub lodu (zwiększa to ekspozycję niezabezpieczonego oka na promieniowanie UV nawet 100-krotnie).

Jak chronić oczy przed promieniowaniem UV

Na szczęście dzięki rozwojowi technologii, ochrona przed promieniowaniem UV jest na wyciągnięcie ręki – wszystkie okulary przeciwsłoneczne z naszej oferty (dla dzieci i dorosłych) posiadają filtr UV400, co potwierdzają badania laboratoryjne – naturalnie zachęcamy więc do stosowania okularów przeciwsłonecznych.

Nie warto przy tym nadmiernie unikać słońca – pamiętajmy, że gdy skóra wystawiona jest na działanie promieni słonecznych, uruchamia się proces, który przekształca cholesterol w skórze w witaminę D. Z kolei witamina D wzmacnia kości (wspiera wchłanianie wapnia i fosforu z diety), wspiera układ odpornościowy, wpływa na funkcjonowanie mięśni, zmniejsza stany zapalne, wpływa na zdrowie psychiczne. Korzystajmy więc z aktywności na zewnątrz – i chrońmy przy tym wzrok w mądry, sprawdzony sposób.

Materiały źródłowe:

• WHO:
  https://www.who.int/uv/faq/uvhealtfac/en/index3.html 
  Skrót: skuteczność naturalnych mechanizmów chroniących oko przed zbyt jasnym światłem jest ograniczona w stosunku do promieniowania UV. Następstwa zbyt dużej ekspozycji oczu na UV: zapalenie rogówki, skrzydlik, zaćma, rak oka,
• Environ Health Perspect. 1991 Dec; 96: 177–184, doi: 10.1289/ehp.9196177 , F J van Kuijk
  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1568237/
  Skrót: Tworzenie się zaćmy i zwyrodnień siatkówki ma związek z ekspozycją na promieniowanie ultrafioletowe.
• WHO:
  https://www.who.int/uv/faq/protect/en/index7.html
  Skrót: Ekspozycja na promieniowanie UV może powodować nieodwracalne uszkodzenia. Okulary przeciwsłoneczne pomagają chronić oczy. WHO zaleca stosowanie środków ochrony dzieci przed promieniowaniem UV, w tym okularów przeciwsłonecznych.